Janine Abbring ontvangt Roxane van Iperen in VPRO Zomergasten 2021
Persbericht VPRO | Foto: Daniel J Ashes
Van Iperen schrijft boeken – zowel romans als non-fictie – essays en columns. Ze werd bij een groot publiek bekend met 't Hooge Nest, waarmee ze de Opzij Literatuurprijs 2019 won en de shortlist van de NS Publieksprijs 2020 behaalde. Van het boek werden tot op heden 250.000 exemplaren verkocht. Ze schreef dit jaar het Boekenweekessay, getiteld De genocidefax, en hield de 4 mei-lezing.
Roxane van Iperen over Zomergasten: 'Mijn avond zal gaan over de strijd om macht: van de maffia en oorlog, tot de verhouding tussen politiek en bedrijfsleven of tussen man en vrouw. Maar ook: de mechanismen achter het vaststellen van goed en kwaad, schuld en onschuld, en hoe je mensen medeplichtig kan maken aan hun eigen onderdrukking. Toch is er altijd weer sprake van veerkracht. In kunst, in literatuur, in spot; in het vinden van een vorm om structuren af te breken en nieuwe te laten ontstaan.'
Roxane van Iperen groeide op in Nederland, België en Spanje. Na diverse verhuizingen, belandt ze op haar zestiende in Sint-Michielsgestel, waar ze haar gymnasiumdiploma behaalt. Ze studeerde rechten aan de Universiteit van Amsterdam. Vanaf 2001 tot 2011 werkte ze als jurist en adviseur bij diverse advocatenkantoren en bedrijven. Ze specialiseerde zich onder andere in belastingconstructies en duurzame verdienmodellen. Sindsdien heeft zij een eigen zakelijke adviespraktijk genaamd De Pleitschrijver.
Haar journalistieke carrière begon als project aan de zijlijn. In de avonduren schreef ze columns voor het glossy magazine Jackie en later ook voor Het Financieele Dagblad, Het Parool, De Morgen en Follow the Money. Voor de Olympische Spelen van 2016 werd zij gastcorrespondent (in?) Brazilië voor De Correspondent. Ze schrijft essays voor o.a. Vrij Nederland, met name over politieke en financieel-economische onderwerpen. In 2017 won ze met haar artikel en videocolumn over de koolstofbubbel en de macht van de fossiele industrie voor Vrij Nederland de 'VOJN Award voor Beste Journalistieke Opinie'. En haar essay 'Nee, een duurzame wereld begint niet bij jezelf' werd genomineerd voor de Mercur Reportage van het jaar 2020.
Inmiddels is Van Iperen niet weg te denken uit het publieke debat. Ze bekijkt de wereld met een financieel-economische blik, ontleedt als geen ander machtsstructuren en heeft een scherp oog voor hypocrisie, ongelijkheid en integriteitskwesties.
Ze debuteerde als romancier in 2016 met Schuim der aarde, een aangrijpende roman over het leven op een zandvlakte en in een drukke stad in Brazilië, een wereld waarin moraliteit een hol begrip is en maar één ding telt: overleven. Ze wint hiermee de Hebban Debuutprijs. Haar tweede boek, 't Hooge Nest, verscheen in 2018 en betekende haar definitieve doorbraak naar een groot publiek. Het boek gaat over het gelijknamige huis in 't Gooi, dat Van Iperen met haar gezin bewoont, en waar de moedige Joodse zussen Brilleslijper onder de neus van Anton Mussert tientallen Joodse onderduikers onderbrachten. De vertaalrechten werden aan twaalf landen verkocht, waaronder het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, waar het boek ook de bestsellerlijsten haalde. Ook de filmrechten zijn inmiddels verkocht, aan Man Up, het productiebedrijf van Carice van Houten en Halina Reijn.
Dit jaar maakte Van Iperen indruk met haar 4 mei-lezing. Daar stelde ze dat 'de last van het onbedwongen verleden pas wordt verlicht als de mythe plaatsmaakt voor weten.' En riep ze ons op tot 'rouwarbeid': 'Afdalen, stil zijn en álle stemmen aanhoren, ook de diepste uithalen van smart en van angst.' Momenteel ligt van haar hand het Boekenweekessay in de winkel; De genocidefax. Wederom schuwt Van Iperen de donkere kanten van ons verleden niet. In dit essay onderzoekt ze aan de hand van de lotgevallen van de Canadese VN-generaal Romeo Dallaire ten tijde van de genocide op Tutsi's in Rwanda in 1994, of en hoe een individu zijn eigen morele kompas durft te volgen wanneer dit tegen de groep ingaat. De grote vraag hierbij: wat doe jij als het erop aankomt? Over de moed van non-conformisme sprak ze zich al eerder uit toen ze in 2019 de Cleveringa-lezing hield. In het kader van de Cleveringa-leerstoel, die Romeo Dallaire momenteel bekleedt, draagt ze ook bij aan de Cleveringa Dallaire Critical Conversations Series - Moral courage: Leading in times of conflict and crisis.
Op dit moment werkt Van Iperen aan een nieuwe roman en in het najaar brengt ze een bundeling uit van brieven die ze heeft ontvangen na publicatie van haar bestseller 't Hooge Nest. Van Iperen over deze bundeling in het NPO-radioprogramma 1 op 1: 'Ik heb doorlopend prachtige brieven uit de hele wereld mogen ontvangen van mensen met oorlogstrauma's. Die verzameling vormt een soort reflectie op de Tweede Wereldoorlog anno 2021.'
Roxane van Iperen is getrouwd met haar jeugdliefde Joris Lenglet. Samen hebben ze een dochter en twee zoons. Ze wonen in Naarden in 't Hooge Nest.
Over VPRO Zomergasten
De zomerklassieker van de VPRO is gebaseerd op een even eenvoudig als vernieuwend idee dat in 1988 ontstond: als er in de zomer programma's worden herhaald, vraag dan mensen met een verhaal om hun favoriete kijkavond samen te stellen en de fragmenten van hun keuze toe te lichten in een goed gesprek. De gesprekken, de fragmenten en de wisselwerking tussen gast en presentator leveren elk seizoen spraakmakende televisie op. VPRO Zomergasten werd in 2014 bekroond met een ere Nipkowschijf. In 2017 won Janine Abbring de Sonja Barend Award voor haar interview in Zomergasten met de Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan. Janine Abbring presenteert VPRO Zomergasten voor het vijfde seizoen op rij.
Uitzending: zondag 25 juli om 20.20 uur bij VPRO op NPO 2.
#zomergasten
